Jigoro Kano
(28.10.1860- 04.05.1938)

HISTORIA JUDO

Judo pochodzi z Japonii. Jego twórcą był Jigoro KANO (1860-1938).
Zebrał on i ulepszył chwyty jiu-jitsu nadając im nową formę. Kano usunął z jiu-jitsu elementy mogące zagrozic zdrowiu lub życiu wprowadzając nowe, stworzone przez siebie.
Nazwę JUDO można tłumaczyć jako „drogę do zwinności” lub „drogę ustępowania”
(JU – zwinnie, ustępować; DO – droga, zasada).

Tę tytułową zasadę judo – zasadę „JU” (ustępowanie) wyjaśnia Kano na przykładzie: „Przypuśćmy, że siłę człowieka oceniamy w jednostkach od 1 do 10. Np. siła mojego przeciwnika równa się 10 jednostkom, moja siła – 7 jednostkom. Z tego wynika, że gdybym nawet użył całej swojej siły przeciwko sile przeciwnika, to mierząc siłę przeciwko sile musiałbym przegrać. Jednak, gdy zamiast przeciwdziałać mu swoją siłą, ustąpię mu na tyle by nie stracić równowagi, wówczas przeciwnik nie przygotowany na taki manewr, pochyli się w przód i straci równowagę. W tym położeniu jest on zdecydowanie słabszy (nie ze względu na swoją siłę fizyczną, lecz niedogodną pozycję) i jego siła przeciwko mojej wynosi dajmy na to 3 jednostki, zamiast normalnych 10. Ja natomiast utrzymuję równowagę i posiadam siłę 7 jednostek. W tym momencie mogę pokonać przeciwnika, używając do tego połowy swojej siły, tj. 3,5 jednostki. Sytuacja ta pozwoli mi na zachowanie drugiej połowy siły do innych celów”. Oczywiście walka nie polega jedynie na ustępowaniu; w celu jej dogodnego przeprowadzenia stosuje się różnego rodzaju dźwignie itp. sposoby bezpośredniego, otwartego ataku.

Druga zasada judo to maksimum efektu (skuteczności), polegająca na stosowaniu racjonalnych, czyli odpowiednich rzutów i chwytów.

Współczesne judo jest sportem ściśle ograniczonym przepisami opartymi na starych japońskich zasadach walki wręcz. Jest to rodzaj walki zapaśniczej, wymagającej specjalnego ubioru zwanego „judogi”. Jakkolwiek judo wywodzi się z wojskowej sztuki walki na śmierć i życie, zastosowanie judo do obrony osobistej jest obecnie celem drugoplanowym. Ogólny rozwój fizyczny, a następnie uzyskanie skuteczności w zawodach, oto główne cele współczesnego judo. Celem przewodnim, uzyskanym przez systematyczne ćwiczenia, wysuniętym przez twórcę judo – Jigoro Kano, jest „doskonalenie samego siebie”.

Judo przyczynia się do harmonijnego rozwoju, przekonuje, że nie siła i ciężar ciała, a szybkość i zręczność są czynnikami decydującymi w działaniu. Jest dla młodzieży właściwym systemem wychowania fizycznego, sportem, który najlepiej przygotowuje do życia. Pozwala młodzieży nie tylko odkryć i rozwijać własne możliwości, ale także osiągnąć skuteczność w działaniu. Judo rozwija szybkość, zwinność, wytrzymałość i siłę, a także spostrzegawczość, opanowanie, odwagę, odporność, koncentrację i wytrwałość. Jego wpływ wychowawczy jest niezaprzeczalny.

W judo istnieją tak zwane stopnie zaawansowania technicznego „kyu” i „dan”. Są one odpowiednikiem klas sportowych w innych dyscyplinach sportu. Przejście do każdego następnego stopnia wymaga odpowiedniej ilości wygranych walk i opanowania pewnej liczby elementów technicznych. Z biegiem czasu konsekwentnie zmieniała się technika judo w kierunku maksymalnej skuteczności. Od początku istnienia judo w nowoczesnej formie stało się ono sportem walki, wymagającym wieloletniego żmudnego treningu, w którym elementy techniki wyćwiczone są na bazie wielkiej ilości powtórzeń, wyrabiania siły i szybkości, a wszystkie zewnętrzne czynniki podporządkowane są skuteczności.

Trening judo jest bardzo ciężki i dla uzyskania wysokiej klasy niezbędne jest ćwiczenie 5 – 6 razy w tygodniu. Trening zaczyna się 20-minutową rozgrzewką, która zawiera ćwiczenia ogólnorozwojowe oraz specjalne ćwiczenia techniczne, później następuje godzina ciągłej walki treningowej (randori), a następnie wiele ćwiczeń o różnego rodzaju natężenia (np. tzw. uchikomi – tj. powtórzeń „wejść” bez rzucenia przeciwnika na matę, wykonywanych w szybkim tempie), uzupełniających ćwiczeń siłowych itd. Ćwiczenia siłowe ze sztangą i na przyrządach są już od lat uznanym i powszechnie stosowanym uzupełnieniem treningu technicznego. Nie można głosić fałszywych haseł, że siła jest w judo nieistotna. Siła i wytrzymałość są równie ważne jak umiejętności techniczne.

„W judo nie ma sekretów, postęp zależy od zdolności i wytrwałości danej jednostki i od nauczyciela. Czy słaby może pokonać olbrzyma, względnie czy judoka może zwyciężyć zapaśnika albo boksera, zależy całkowicie od indywidualnych cech obu przeciwników Są dobrzy bokserzy, judoka i zapaśnicy. Wszyscy mają możliwość wygrania walki w oparciu o zręczność i umiejętności techniczne. Ten z przeciwników, który potrafi pierwszy zastosować skutecznie swoją technikę, będzie niewątpliwie zwycięzcą” – K. Kobayashi.

Udział w zawodach jest ostatecznym sprawdzianem umiejętności, wartości fizycznych. i psychicznych judoka. Zachowanie w tych warunkach jest najlepszym sprawdzianem wartości uprawiającego judo. Nauczanie judo przebiega w stopniach zaawansowania technicznego „kyu” i „dan”. Każdy z ćwiczących, po opanowaniu pewnej ilości elementów technicznych i złożeniu specjalnego egzaminu, uzyskuje wyższy stopień i ma prawo noszenia pasa odpowiedniego koloru. Najniższym stopniem jest 6 kyu.

Technikę judo podzielić można na dwie zasadnicze grupy: rzuty (nage-waza) i chwyty (katame-waza).

1. NAGE-WAZA – technika rzutów, stosowana wówczas, gdy przeciwnik traci równowagę, lub jest z niej wytrącony. Rzut wykonywany jest przeważnie przez zastawienie drogi (po której dąży przeciwnik aby uzyskać równowagę) nogą, biodrami, stopą itd. tak, aby przez dalsze wychylenie rękami doprowadzić go do upadku na plecy. W grupie tej występują również kontrataki oraz połączenia dwu lub więcej pojedynczych rzutów – tzw. kombinacje. Przejścia do drugiej dużej grupy elementów techniki – sprowadzenia do walki w parterze (hairi-kata) – to specyficzny, odrębny dział techniki.
2. KATAME-WAZA – dosłownie: technika obezwładnień – dzieli się na trzy podgrupy: trzymania, dźwignie i duszenia. Trzymania – polegają na utrzymaniu przeciwnika na plecach na macie, tak aby można było całkowicie kontrolować jego ruchy. Za utrzymanie przeciwnika w ten sposób przez 30 sekund otrzymuje się punkt (ippon) i wygrywa walkę. Dźwignie – w walce sportowej dozwolone jest stosowanie dźwigni (tj. wyłamywania i wykręcania) jedynie na staw łokciowy. Doprowadzenie do sytuacji, która w samoobronie pozwoliłaby na unieszkodliwienie przeciwnika, daje wygraną w walce sportowej. Duszenia – tj. nacisk krawędzią przedramienia lub kołnierzem judogi na krtań lub tętnicę szyjną.

W każdej z tych grup, podobnie jak przy rzutach, występują również obrony i kontrataki oraz kombinacje różnych elementów. Wszystkie te elementy techniki zostały dla celów szkoleniowych usystematyzowane przy uwzględnieniu dwóch generalnych założeń: – ich znaczenia praktycznego tj. skuteczności i częstości występowania w zawodach, – możliwości właściwego, technicznego opanowania przez ćwiczących.

Źródło: http://pzjudo.pl

DLACZEGO WARTO TRENOWAĆ JUDO?

Judo jest z jednej strony szlachetną sztuką walki, z drugiej zaś dyscypliną sportu o ponad 40 latach tradycji olimpijskich. To połączenie stanowi swoisty fenomen w ofercie dostępnych na rynku zajęć.

Autor: Tomasz Kręcielewski

Wiele pozostałości z kultury japońskich samurajów do dziś na co dzień funkcjonuje w judo. Sama sala – dojo (czyli „miejsce doskonalenia się”) ma specyficzny, pozytywny klimat. Obowiązuje w niej kodeks oparty na zasadach takich jak: wzajemny szacunek, posłuszność i lojalność wobec nauczyciela, godne zachowanie (higiena i kultura osobista, honor, skromność) i wzajemne wspieranie się na drodze do osiągnięcia celu. Celem tym oczywiście jest samodoskonalenie (rozumiane jako rozwój umiejętności, jak i kształtowanie charakteru). Kolejna sprawa to tradycyjne japońskie stroje judogi. Każda osoba, ćwicząca na macie (poza początkującymi) posiada pas, którego kolor symbolizuje posiadany stopień szkoleniowy kyu.

W judo jest 6 kyu, którym odpowiadają kolejno pasy: VI – biały, V – żółty, IV – pomarańczowy, III – zielony, II – niebieski i I – brązowy. Czarny pas (dan) to stopień mistrzowski. Tutaj skala ma 10 oczek. To, jakże proste, a zarazem genialne oznaczenie, wytwarza klarowną hierarchię. Najmniej wtajemniczeni mają pasy w jasnych kolorach, zaś ich bardziej zaawansowani koledzy – w ciemnych. Aby awansować na wyższy stopień, należy opanować przewidziany programem szkolenia materiał oraz odczekać odpowiedni okres od poprzedniego egzaminu. Poza tym brana jest pod uwagę także postawa podczas treningów i zawodów.

Judo, jako sztuka walki, zawiera w sobie elementy samoobrony. Jest to jeden z praktycznych aspektów. Oczywiście żaden trener nie szkoli młodych judoków pod kątem walk ulicznych, ale jest oczywiste, że w chwili zagrożenia trzeba sobie umieć jakoś poradzić. Zawsze lepszym rozwiązaniem będzie kontrolowane unieszkodliwienie napastnika, niż pozwolenie komuś na wyrządzenie drugiej osobie krzywdy. Wielu mistrzów sztuk walki powtarza zgodnie, że najlepszą obroną jest ucieczka. To także nie będzie problemem dla judoki, ponieważ bieganie jest, obok walki równie elementarną częścią treningu.

Ogromnym walorem judo jest duży nacisk na ćwiczenia ogólnorozwojowe i wszechstronność. Dlatego kształtuje się jednocześnie siłę, szybkość, wytrzymałość, gibkość i koordynację ruchową pod wieloma postaciami. Często wykorzystuje się do tego, obok specjalistycznych ćwiczeń, mniej lub bardziej skomplikowane gry ruchowe. Dla dynamicznie kształtującego się organizmu nie ma nic lepszego niż takie właśnie zajęcia! Ruch, poza wspieraniem naturalnego rozwoju dziecka, pełni także funkcję kompensacyjną, niwelując niekorzystny wpływ czynników zewnętrznych, takich jak ciężki plecak z książkami, spanie w nienaturalnej pozycji lub godziny spędzone w pozycji siedzącej (zarówno podczas nauki, jak i biernej rozrywki). Nawet jeśli po upływie kilku lat dziecko zrezygnuje z zajęć judo, to z pewnością pozytywny efekt tej pracy będzie mu procentować przez kolejne dziesiątki lat.

W jakim wieku zacząć trenować

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, ponieważ każde dziecko jest inne. Pewnych wskazówek dostarczają tu takie dziedziny nauki jak: psychologia rozwojowa czy antropologia, ale patrząc na to zagadnienie od strony psychiki dziecka, rodzic musi sam ocenić, czy jego brzdąc jest już na tyle samodzielny, by móc samodzielnie funkcjonować w grupie rówieśniczej (oczywiście pod nadzorem opiekuna). Zwykle dziecko w wieku przedszkolnym jest już gotowe, aby stawić czoła takiej próbie. Poza samodzielnością, istotną rolę odgrywa tu rozwój społeczny dziecka. Jeśli jest to przykładowo jedynak, który z nikim, poza mamą, nie znajduje wspólnego języka, wtedy wysłanie go na zajęcia do grupy obcych ludzi może okazać się zupełnie nietrafionym pomysłem. Przeważnie dzieci są jednak bardziej otwarte na kontakty z otoczeniem, a uznanie autorytetu trenera nie stanowi dla nich problemu.

Rozwój fizyczny

W grupach początkujących zwykle nie stawia się przed młodymi adeptami zbyt wygórowanych oczekiwań. Dziecko, które radzi sobie z czynnościami takimi jak zakładanie butów, bieganie czy udział w prostej zabawie ruchowej, powinno się odnaleźć w grupie bez żadnego problemu. Niestety nie każde dziecko spełnia te kryteria. Powszechnie wiadomo, że w populacji bywają osobniki zdrowsze i sprawniejsze, a także chorowite i mniej sprawne. Wiele rodziców z niewiedzy (bo przecież nie ze złych intencji) popełnia ogromny błąd, ograniczając ich kontakt z kulturą fizyczną! Sadzają dziecko przed ekranem telewizora lub komputera i zostawiają je, żeby sobie tak kwitło. W ten sposób, zamiast pomagać swojemu dziecku, jeszcze dodatkowo je pogrążają. Każdy młody człowiek potrzebuje do prawidłowego rozwoju aktywności. Chodzi tu zarówno o ruch podczas zabawy, wysiłek intelektualny oraz aktywność twórczą. Współistnienie tych trzech czynników jest konieczne dla optymalnego rozwoju. Bazując na tym, co napisałem powyżej, można przyprowadzać na zajęcia z judo już dzieciaki w wieku 4-5 lat. Taki trening nie ma nic wspólnego z wyczynowym sportem, gdyż opiera się w głównej mierze na zabawach i ćwiczeniach ogólnorozwojowych.

Motywacja

Rodzice często przyprowadzają na trening dziecko z zamiarem zrobienia z niego mistrza. Niejednokrotnie wytwarza się przy tym wielka presja oraz niezdrowa atmosfera. Takie podejście jest najczęściej przyczyną, przez którą młodzi ludzie zarzucają sport. Obawa przed sprawieniem mamie czy tacie zawodu często działa na dziecko bardzo negatywnie. Co za tym idzie, czysta i radosna rywalizacja sportowa, jaka powinna panować wśród dzieci, zostaje wyparta przez tzw. „wyścig szczurów”. Jest to bardzo niedobre zjawisko, ponieważ dzieci czerpią coraz mniej satysfakcji z treningu, stając się małymi maszynami do ćwiczenia. Dlatego rodzic powinien pamiętać o tym, aby nie przemotywowywać swojego dziecka. Nie można z nikogo w wieku 7 lat zrobić mistrza świata. Za to można sprawić, że ta osoba przedwcześnie zrezygnuje ze sportu i na pewno tym mistrzem nigdy nie zostanie.

Autor: Tomasz Kręcielewski

Żródło: http://portalaktywni.pl/aktualnosci/dlaczego-warto-zapisac-dziecko-na-judo/